بررسی رابطه دلار با قیمت آهن آلات

با توجه به این که امروزه دلار واحد پولی بسیاری از تبادلات بین المللی است، بنابراین نوسانات آن ‌‌می‌تواند تاثیر قابل توجهی را بر قیمت تمام شده مبادلات داشته باشد. در بازار آهن آلات با توجه به وجود صادرات و واردات کلانی که در این حوزه انجام می شود، قیمت دلار ‌‌می‌تواند تاثیر بسزایی را بر روی قیمت آهن آلات چه در سطح بین المللی و چه در سطح داخلی بگذارد. در این نوشتار رابطه دلار با قیمت آهن آلات را مورد بررسی قرار ‌‌می‌دهیم.

در واقع زمانی که نرخ ارز افزایش پیدا ‌‌می‌کند، ارزش پول ملی یا به عبارتی دیگر ارزش ریال کاهش پیدا ‌‌می‌کند و قیمت‌های داخلی کالاهای کشور نسبت به قیمت جهانی که برای هر کالا در نظر گرفته شده است کاهش شدیدی پیدا ‌‌می‌کند. این کاهش ارزش پول ملی ما سبب ‌‌می‌شود که خرید محصولات از کشور ما که ارزش پول پایینی پیدا کرده است برای خریداران خارجی بسیار مقرون به صرفه و جذاب شود، اما به دلیل سود کمی که از بازار‌های خارجی عاید کارخانه داران ‌‌خواهد شد، سبب ‌‌می‌شود که آن‌ها به منظور جبران مافات، قیمت تمام شده محصولات خود را در بازار‌های داخلی افزایش دهند که این امر ضرر بسیاری را هم به کارخانه داران و هم به مشتری‌های داخلی وارد ‌‌می‌نماید.

با این میزان تقاضایی که به صورت ناگهانی به بازار ما تزریق ‌‌می‌شود، قیمت کالاها با قیمت ارزی خریداران خارجی محصولات همخوانی پیدا خواهد کرد. به صورت کلی افزایش نرخ ارز به دلیل رابطه دلار با قیمت آهن آلات، سبب ‌‌می‌شود که نرخ همه کالاهای داخلی و به طور ویژه کالاهایی که موقعیت استراتژیک‌‌تری نسبت به سایر کالاها دارند افزایش شدیدی پیدا کند.

اما مسئله ای که باید به آن توجه کرد این است که آیا تغییر نرخ ارز رابطه مستقیمی با قیمت آهن آلات دارد یا به عبارتی رابطه دلار با قیمت آهن آلات مستقیم است؟ برای مثال اگر نرخ ارز ۲ برابر افزایش یا کاهش یابد، قیمت آهن آلات نیز ۲ درصد افزایش یا کاهش ‌‌می‌یابد؟

با یک بررسی مختصر در این موضوع ‌‌می‌توان به راحتی به این نتیجه رسید که رابطه دلار با قیمت آهن آلات بصورت کاملاً مستقیم نیست. علت این امر این است که علاوه بر نرخ ارز فاکتور‌های دیگری هم در تعیین قیمت آهن آلات وابسته هستند. از عوامل دیگری که ‌‌می‌تواند بر قیمت آهن آلات تاثیر بگذارد، ‌‌می‌توان به قیمت‌های جهانی آهن آلات و همچنین میزان عرضه و تقاضای داخلی محصول نیز اشاره کرد. برای مثال اگر قیمت‌های جهانی افزایش یا کاهش یابد تاثیر زیادی را بر قیمت نهایی آهن آلات ‌‌می‌گذارد، همچنین اگر تقاضای داخلی آهن آلات به هر دلیلی مثلا پروژه‌های مسکن مهر افزایش یابد، قیمت آهن آلات نیز افزایش ‌‌می‌یابد. بنابراین برآیند فاکتور‌های بیان شده و فاکتور‌های پنهان دیگری که ‌‌می‌تواند در این حوزه وجود داشته باشد، ‌‌می‌تواند قیمت آهن آلات را دچار تغییر کند.

اگر چه قیمت کالاها در بورس کالا بر اساس ارز نیمایی محاسبه ‌‌می‌شود، اما نمی‌توان تاثیر هیجانی که نرخ ارز آزاد بر قیمت‌های بازار و بورس کالا ‌‌می‌گذارد را انکار کرد. رابطه دلار با قیمت آهن آلات فقط به صورت مستقیم بر قیمت آهن آلات تاثیر نمی‌گذارد و تاثیر‌های غیر مستقیمی‌ را نیز خواهیم داشت، از جمله، قیمت دلار بر قیمت نفت تاثیر خواهد گذاشت که قیمت نفت نیز ‌‌می‌تواند تاثیر مستقیمی ‌بر قیمت آهن آلات چه در روند تولید و چه در حمل و نقل آهن آلات داشته باشد.

تاثیری دیگری که افزایش نرخ دلار ‌‌می‌تواند بر بازار ما بگذارد، تاثیر روانی حاصل از این افزایش قیمت و کاهش پول ملی ما است که سبب ‌‌می‌شود، نگرانی‌های بسیاری در میان مردم نسبت به بی ثباتی اقتصاد ما حاصل شود که نتیجه آن ایجاد طمع در خریداران به منظور خرید بیشتر محصولات به دلیل ‌‌ترس از افزایش بیش از اندازه قیمت آهن آلات به دلیل اقتصاد ناپایدار است که این اقدام ‌‌می‌تواند افزایش قیمت کاذبی را در روند نرخ آهن آلات ایجاد نماید. تما‌‌می‌ موارد بیان شده رابطه دلار با قیمت آهن آلات را نشان ‌‌می‌دهد که سبب شده است این روزها نوساناتی را در این بازار مشاهده کنیم و به نوعی پیش بینی وصعیت بازار آهن آلات در سال ۹۸ را مشکل کرده است.

البته ثبات نرخ محصول، خواسته فروشنده ها و خریداران واقعی هر کالایی است که با توجه به نوسانات بازار، تنها نکته ای که در نظر گرفته ایم ایجاد ثبات نسبی در بازارها جهت افزایش داد و ستد کالاهای اساسی و رونق یافتن بازار است و امیدواریم این موضوع هر چه سریعتر به تحقق برسد.